MIĘDZYNARODOWY PROJEKT BADAWCZY: W POSZUKIWANIU PRAWNEGO
MODELU SAMOZATRUDNIENIA W POLSCE. ANALIZA PRAWNOPORÓWNAWCZA

Cel i opis projektu

Dnia 16 listopada 2018 r. Narodowe Centrum Nauki ogłosiło wyniki konkursu OPUS 15 na najlepszy projekt badawczy. Wysokie trzecie miejsce w panelu prawnym zajął międzynarodowy projekt przygotowany pod kierunkiem prof.  UŁ dra hab. Tomasza Duraja nt. „W poszukiwaniu prawnego modelu samozatrudnienia w Polsce. Analiza prawnoporównawcza” (kwota przyznanych środków: 202 440 zł).

Numer projektu międzynarodowego:

2018/29/B/HS5/02534 (umowa Nr UMO-2018/29/B/HS5/02534)

Według raportu GUS z I kwartału 2020 r. liczba samozatrudnionych w Polsce wynosiła ponad 1,33 mln. Jednocześnie z badań OECD przeprowadzonych w 2019 r. wynika, że około 16% osób zarobkujących w krajach UE stanowią samozatrudnieni. W Polsce ten wskaźnik jest nieco niższy i wynosi ponad 14% ogółu pracujących. Największy udział samozatrudnienia odnotowuje się w sektorze usług, gdzie ponad połowa zatrudnionych pracuje na własny rachunek. O powszechności występowania tego zjawiska decyduje potrzeba ograniczania kosztów działalności prowadzonej przez podmiot zlecający pracę (przerzucane są one na samozatrudnionych) oraz konieczność uelastyczniania procesu produkcyjnego (zamawiający może w łatwy sposób pozbyć się samozatrudnionego). Rozwój pracy na własny rachunek stanowi także ważny mechanizm przeciwdziałania bezrobociu i aktywizacji zawodowej osób pozostających bez pracy oraz jest czynnikiem wpływającym na ograniczenie tzw. szarej strefy. Wzrost zainteresowania samozatrudnieniem wynika również z występującej w społeczeństwie postawy przedsiębiorczości i kreatywności.

Upowszechnienie się pracy na własny rachunek, w ramach której osoby działające zarobkowo bardzo często funkcjonują w warunkach zbliżonych do sytuacji pracowników, wymusiło potrzebę objęcia tej kategorii wykonawców ochroną, która do niedawna była zastrzeżona wyłącznie dla stosunku pracy. De lege lata na gruncie polskiego prawa samozatrudnieni korzystają już z: ochrony prawnej w zakresie życia i zdrowia, która obejmuje wszystkich samozatrudnionych świadczących pracę w zakładzie należącym do podmiotu ją organizującego; zakazu dyskryminacji i wymogu równego traktowania w zatrudnieniu; gwarantowanej płacy minimalnej i ochrony wynagrodzenia za pracę; ochrony macierzyństwa i rodzicielstwa; a także z prawa zrzeszania się w związkach zawodowych, co w konsekwencji daje im szerokie uprawnienia zbiorowe. Tendencja w zakresie rozszerzania ochrony prawnej na osoby pracujące na własny rachunek jest zgodna zarówno ze standardami prawa międzynarodowego i unijnego, w ramach których ustawodawca wprowadzając regulacje ochronne obejmuje nimi wszystkich ludzi pracy, posługując się terminem „pracownik” w szerokim ujęciu („workers” lub „travailleurs”), jak i z normami Konstytucji RP, które szeroko określają gwarancje ochronne.

Osobnym zagadnieniem jest także zjawisko fikcyjnego samozatrudnienia, które jako patologia stanowi obecnie duży problem społeczny. Chodzi o sytuację, gdy osoba fizyczna (zwykle były pracownik) zostaje przymuszona do prowadzenia na rzecz danego podmiotu (często byłego pracodawcy) działalności gospodarczej w warunkach charakterystycznych dla stosunku pracy. Szacuje się, że ponad pół miliona osób prowadzi w Polsce jednoosobową działalność gospodarczą w warunkach fikcyjnego samozatrudnienia z naruszeniem obowiązujących przepisów prawa.

Powszechność samozatrudnienia, przedstawiona powyżej doniosłość tej problematyki, a także brak kompleksowej regulacji, która w sposób całościowy i systemowy normowałaby najistotniejsze aspekty pracy osób działających w ramach samozatrudnienia, decydują o zasadności prowadzenia pogłębionych badań teoretycznych dotyczących prawnych aspektów samozatrudnienia. Zasadniczym celem projektu badawczego jest kompleksowa analiza prawna instytucji samozatrudnienia, nie tylko z perspektywy polskiej regulacji prawnej i orzecznictwa, ale także w aspekcie rozwiązań obowiązujących w prawie międzynarodowym i unijnym, jak również w wybranych krajach europejskich. Wyniki przeprowadzonych badań posłużą do opracowania autorskiego modelu prawnego samozatrudnienia w Polsce, który na nowo zdefiniuje szczególny status prawny osób samozatrudnionych. Do szczegółowych celów projektu badawczego należy zaliczyć: teoretyczną analizę terminologii używanej na określenie instytucji samozatrudnienia (doprecyzowanie definicji); ustalenie sposobu unormowania samozatrudnienia oraz formy tej regulacji; uzasadnienie konieczności korzystania przez samozatrudnionych z ochrony, jaką ustawodawca pracy przewiduje dla pracowników zatrudnionych na podstawie stosunku pracy; ustalenie zakresu tej ochrony oraz kryteriów ją różnicujących; opracowanie jednolitej i spójnej koncepcji samozatrudnienia w polskim systemie ubezpieczeń społecznych; teoretyczną analizę zjawiska samozatrudnienia fikcyjnego oraz ocenę skuteczności obowiązujących w polskim systemie prawnym mechanizmów w zakresie przeciwdziałania temu zjawisku.

Główną hipotezą badawczą projektu jest konstatacja, że w obowiązującym stanie prawnym brak jest kompleksowej regulacji, która w sposób całościowy i systemowy normowałaby najistotniejsze aspekty pracy samozatrudnionych oraz szczególny status prawny tych osób. W podejściu polskiego ustawodawcy do problematyki samozatrudnienia nie ma spójnej koncepcji, a rozwiązania prawne regulujące sytuację tej kategorii pracobiorców mają charakter fragmentaryczny i przypadkowy. Wywołuje to szereg kontrowersji i wątpliwości, zarówno w doktrynie prawa, jak i orzecznictwie sądowym, czyniąc status tej grupy osób niejasnym. Dlatego istnieje uzasadniona potrzeba opracowania spójnego modelu prawnego samozatrudnienia w Polsce. W założeniu twórców projektu, zasadnym jest poszerzenie ochronnych regulacji prawa pracy na te osoby samozatrudnione, które wykonują pracę w warunkach zależności ekonomicznej od podmiotu zamawiającego, przy czym zakres tej ochrony nie może być tak szeroki, jak na gruncie stosunku pracy. Należy zastanowić się również nad poprawą efektywności obowiązujących w polskim systemie prawnym mechanizmów ułatwiających osobom fizycznym podejmowanie samozatrudnienia w ramach samodzielnej działalności gospodarczej, a także nad zwiększeniem skuteczności środków prawnych przeciwdziałania zjawisku fikcyjnego samozatrudnienia.

Efektem końcowym projektu będzie przygotowanie dwóch wieloautorskich monografii w języku angielskim (open access) oraz w języku polskim prezentujących ostateczne wyniki badań nad optymalnym modelem prawnym samozatrudnienia w Polsce w ujęciu prawnoporównawczym.

Skład osobowy

Prof. UŁ Tomasz Duraj (kierownik projektu), Uniwersytet Łódzki

Dr Aneta Tyc (zastępca inspekcyjny projektu), Uniwersytet Łódzki

Prof. Catherine Barnard, Uniwersytet Cambridge

Prof. Rolf Wank, Uniwersytet Ruhry w Bochum

Prof. Tamás Gyulavári, Katolicki Uniwersytet Pétera Pázmánya

Dr Ingrida Mačernytė Panomariovienė, Litewski Instytut Prawa

Dr Tatiana Wrocławska, Uniwersytet Łódzki

Dr Marcin Krajewski, Uniwersytet Łódzki

Mgr Mateusz Barwaśny, Uniwersytet Łódzki

Metody badawcze

W projekcie zostało zastosowanych kilka metod badawczych. W szerokim zakresie wykorzystane są metody: prawnoporównawcza, logiczno-językowa, aksjologiczna, historyczna oraz statystyczna. Wielopłaszczyznowe podejście wykonawców projektu, przenikanie i uzupełnianie się w badaniach nad problematyką samozatrudnienia wymienionych powyżej metod, pozwoli na wnikliwą i wielowątkową analizę tytułowego zagadnienia badawczego.

Publikacje

2019:

• Tomasz Duraj, UPRAWNIENIA ZWIĄZANE Z RODZICIELSTWEM OSÓB SAMOZATRUDNIONYCH – UWAGI DE LEGE LATA I DE LEGE FERENDA, Studia z Zakresu Prawa Pracy i Polityki Społecznej 2019 (26), nr 4, s. 341-366
• Tomasz Duraj, UPRAWNIENIA SAMOZATRUDNIONYCH MATEK ZWIĄZANE Z RODZICIELSTWEM – WYBRANE PROBLEMY, STUDIA PRAWNO-EKONOMICZNE 2019, T. CXIII, 2019, s. 11–29

2020:

• Aneta Tyc, Samozatrudnienie czy praca podporządkowana? Przypadki Włoch i Hiszpanii, Praca i Zabezpieczenie Społeczne 2020, nr 12, s. 20-28
• Tomasz Duraj, Prawo koalicji osób pracujących zarobkowo na własny rachunek po nowelizacji prawa związkowego – szanse i zagrożenia, Studia z Zakresu Prawa Pracy i Polityki Społecznej 2020 (27), nr 2, s. 67–77
• Tomasz Duraj, The Limits of Expansion of Labour Law to Nonlabour Forms of Employment – Comments de lege lata and de lege ferenda, [w:] News forms of employment. Current problems and future challenges, (red.) J. Wratny, A. Ludera-Ruszel, Springer 2020, s. 15-31, ISBN 978-3-658-28511-1,
• Tomasz Duraj, COLLECTIVE RIGHTS OF THE SELF-EMPLOYED FOLLOWING THE AMENDMENTS TO THE POLISH TRADE UNION LAW, Hradec Králové, Czech Republic, QUAERE 2020 X

2021:

• Tomasz Duraj, COLLECTIVE RIGHTS OF PERSONS ENGAGED IN GAINFUL EMPLOYMENT OUTSIDE THE EMPLOYMENT RELATIONSHIP – AN OUTLINE OF THE ISSUE, FOLIA IURIDICA 95, 2021, s. 7-18
• Tomasz Duraj, POWERS OF TRADE UNION ACTIVISTS ENGAGED IN SELF-EMPLOYMENT – ASSESSMENT OF POLISH LEGISLATION, FOLIA IURIDICA 95, 2021, s. 83-100
• Aneta Tyc, COLLECTIVE LABOUR RIGHTS OF SELFEMPLOYED PERSONS ON THE EXAMPLE OF SPAIN: IS THERE ANY LESSON FOR POLAND?, FOLIA IURIDICA 95, 2021, s. 135-142
• Marcin Krajewski, OPTYMALIZACJA PODSTAWY WYMIARU SKŁADKI NA UBEZPIECZENIE SPOŁECZNE OSÓB PROWADZĄCYCH POZAROLNICZĄ DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ, FOLIA IURIDICA 97, 2021, s. 279-295
• Tomasz Duraj, Ochrona osób samozatrudnionych w świetle przepisów zbiorowego prawa pracy po zmianach - wybrane problemy, [w:] Zatrudnienie w epoce postindustrialnej, (red.) K. Walczak, B. Godlewska-Bujok, Warszawa 2021, Beck, s. 63-82
• Tomasz Duraj, THE GUARANTEE OF A MINIMUM HOURLY RATE FOR SELF-EMPLOYED SOLE TRADERS IN POLAND, International Masaryk Conference, Hradec Králové, Czechy 2021, Volume XII, s. 433-456

 2022:

• Mateusz Barwaśny, RIGHT TO REST OF THE SELF-EMPLOYED UNDER INTERNATIONAL AND EU LAW, Folia Iuridica 2022,  nr 101, s. 183-191

• Marcin Krajewski, ECONOMICALLY DEPENDENT SELF-EMPLOYMENT– IS IT TIME TO SINGLE OUT A NEW TITLETO SOCIAL SECURITY, Folia Iuridica 2022,  nr 101, s. 223-234

• Tomasz Duraj, Self-employment and the legal model of protection in Poland, , Studia z Zakresu Prawa Pracy i Polityki Społecznej 2022 nr 3, s. 257-268

• Tomasz Duraj, LEGAL PROTECTION OF THE SELF-EMPLOYED TO THE EXTENT OF SAFE AND HYGIENIC WORKING CONDITIONS – ASSESSMENT OF POLISH REGULATION, Comparative European Research Conference, ISBN 978-1-7399378-1-2, London 2022, s. 103-106 

• Tomasz Duraj, Prawny model ochrony pracy na własny rachunek – wprowadzenie do dyskusji,  Folia Iuridica 2022,  nr 101, s. 5-19

• Tomasz Duraj, Protection of the self-employed to the extent of non-discrimination and equal treatment – an overview of the issue, Folia Iuridica 2022,  nr 101 , s. 161-181

• Tomasz Duraj, Kilka refleksji na temat ochrony prawnej osób pracujących na własny rachunek w zakresie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, Pro opere perfecto gratias agimus, Księga Jubileuszowa prof. Tadeusza Kuczyńskiego, Wrocław 2022, s. 69-80 

• Tomasz Duraj, PROTECTION OF THE SELF-EMPLOYED TO THE EXTENT OF THE RIGHT TO REST IN THE LIGHT OF INTERNATIONAL, EU AND POLISH STANDARDS, Comparative European Research Conference, ISBN 978-1-7399378-3-6, London 2022, s. 58-61 

• Aneta Tyc, Gig Economy: How to Overcome the Problem of Misclassifying Gig Workers as Self-Employed?, Revue Europénnee du Droit Social, Volume LVI, Issue 3, 2022, s. 35-45.

Konferencje naukowe:

Cząstkowe wyniki badań prowadzonych w ramach projektu prezentowane były na konferencjach naukowych zarówno o zasięgu międzynarodowym, jak i krajowym:

2019:

• Warszawa, 17-18 maja 2019 r., XXII Zjazd Katedr i Zakładów Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Zatrudnienie w epoce postindustrialnej. Prof. Tomasz Duraj – referat: „Ochrona samozatrudnionych w świetle przepisów zbiorowego prawa pracy – ocena regulacji prawnej”
• Łódź, 3 października 2019 r., II Konferencja Naukowa z cyklu: Nietypowe stosunki zatrudnienia, nt. „Zbiorowe prawo pracy czy zbiorowe prawo zatrudnienia? Ochrona praw i interesów zbiorowych osób wykonujących pracę zarobkową poza stosunkiem pracy”. Prof. Tomasz Duraj – referat: „Uprawnienia osób wykonujących pracę zarobkową poza stosunkiem pracy w świetle zbiorowego prawa pracy (zatrudnienia) – wybrane problemy”. Kierownik projektu organizował tę konferencję w ramach Centrum Nietypowych Stosunków Zatrudnienia
• London, 28-30 października 2019 r., 12th International Scientific Conference, Comparative European Research. Prof. Tomasz Duraj – referat: „The legitimacy of protection of parental rights of persons working outside the employment relationship in the light of the international”, EU and Polish laws
• Kraków, 21 listopada 2019 r., „Nowelizacji ustawy o związkach zawodowych w rok po uchwaleniu”. Prof. Tomasz Duraj – referat: „Prawo koalicji osób pracujących zarobkowo na własny rachunek – szanse i zagrożenia”

2020:

• Hradec Králové, Czech Republic, 22-26 czerwca 2020 r., Interdisciplinary Scientific Conference, QUAERE 2020. Prof. Tomasz Duraj – referat: Collective rights of the self-employed following the amendments to the Polish Trade Union Law 

2021:

• Międzynarodowa konferencja ICON•S Mundo, Conference of the International Society of Public Law: The Future of Public Law, 6–9 lipca 2021 r. Tytuł panelu:"Legal aspects of self-employment". Wygłoszone referaty:

dr Aneta Tyc- Collective labour rights of self-employed persons: a comparative approach;

dr Marcin Krajewski-Social insurance for the self-employed in Poland - selected issues;

mgr Mateusz Barwaśny-Legal protection against discrimination and unequal treatment of self-employed in Poland.

Rolę dyskutanta pełnił kierownik projektu prof. UŁ dr hab. Tomasz Duraj.

• Rzeszów, 5-6 października 2021 r., II Międzynarodowa Konferencja Naukowa nt. "The concept of employee and employer. Prof. Tomasz Duraj – referat: Self-employed person as an employee under Constitution. Reflections on the concept of employee and employer
• Łódź, 8-9 grudnia 2021 r., IV Ogólnopolska Konferencja Naukowa z cyklu: Nietypowe stosunki zatrudnienia, nt. W poszukiwaniu prawnego modelu ochrony pracy na własny rachunek w Polsce. Wygłoszone referaty:

prof. T. Duraj-Praca na własny rachunek a prawny model ochrony w Polsce

dr T. Wrocławska, dr I. Mačernytė-Panomariovienė- Status prawny osób samozatrudnionych w świetle regulacji prawnych państw bałtyckich

dr M. Krajewski-Optymalizacja podstawy wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą - wybrane zagadnienia

mgr M. Barwaśny-Prawo do wypoczynku osób pracujących na własny rachunek

• Hradec Králové, Czechy, 20-22 grudnia 2021, International Masaryk Conference,. Prof. T. Duraj - referat: THE GUARANTEE OF A MINIMUM HOURLY RATE FOR SELF-EMPLOYED SOLE TRADERS IN POLAND

2022

• London, 25-27 kwietnia, 17th Comparative European Research Conference, International Scientific Conference, Prof. Tomasz Duraj – referat: legal protection of the self-employed to the extent of safe and hygienic working conditions – assessment of polish regulation
• Târgoviște, 12-13 maja 2022 r., Międzynarodowa konferencja naukowa pt. ”Flexible Work – Necessity and Opportunity” zorganizowana przez Association for the Study of the Professional Labour Relations, Universitatea Valahia din Târgoviște, Dr Aneta Tyc - referat: ”Gig Economy: How to Overcome the Problem of Misclassifying Gig Workers as Self-Employed?”
• Łódź- Dobroń, 19-21 września 2022, Konferencja Regionalna Katedr i Zakładów Prawa Pracy nt. Znaczenie prawa międzynarodowego w regulacji stosunków świadczenia pracy. Tomasz Duraj, Referat: Znaczenie prawa międzynarodowego dla standardów ochrony osób pracujących na własny rachunek – wnioski w ramach projektu badawczego Narodowego Centrum Nauki Nr 2018/29/B/HS5/02534
• Gdańsk, 17-18 listopada 2022, Konferencja nt. Pracodawca globalny,Tomasz Duraj, Referat: Platforma internetowa jako pracodawca globalny w gig economy - czas ucywilizować tę formę zatrudnienia?
• London, 28-30 listopada 2022, 18th Comparative European Research Conference, International Scientific Conference.Tomasz Duraj Referat: PROTECTION OF THE SELF-EMPLOYED TO THE EXTENT OF THE RIGHT TO REST IN THE LIGHT OF INTERNATIONAL, EU AND POLISH STANDARDS
• Łódź, 1-2 grudnia 2022, V Ogólnopolska Konferencja Naukowa: Nietypowe stosunki zatrudnienia nt. Stosowanie nietypowych form zatrudnienia z naruszeniem prawa pracy i prawa ubezpieczeń społecznych – diagnoza oraz perspektywy na przyszłość.Tomasz Duraj, Referat: Stosowanie pracy na własny rachunek z naruszeniem przepisów prawa pracy - wnioski z projektu NCN nr 2018/29/B/HS5/02534
• Łódź, 1-2 grudnia 2022, V Ogólnopolska Konferencja Naukowa: Nietypowe stosunki zatrudnienia nt. Stosowanie nietypowych form zatrudnienia z naruszeniem prawa pracy i prawa ubezpieczeń społecznych – diagnoza oraz perspektywy na przyszłość.Marcin Krajewski, Referat: Multiplikacja pozapracowniczych tytułów do ubezpieczenia społecznego - perspektywa płatnika i ubezpieczonego

­

Inne działania naukowe

• Organizacja i odbycie stażu naukowego na Wydziale Prawa w Koszycach na Uniwersytecie im. Pawła Józefa Šafárika. Celem stażu była analiza sytuacji prawnej osób samozatrudnionych w Republice Słowackiej. Staż odbyli prof. UŁ Tomasz Duraj i dr Marcin Krajewski w terminie 23 stycznia-5lutego 2023 r.

Działania organizacyjne

• Organizacja w ramach Centrum Nietypowych Stosunków Zatrudnienia w Łodzi dnia 3 października 2019 r. II Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej z cyklu: Nietypowe stosunki zatrudnienia, nt. „Zbiorowe prawo pracy czy zbiorowe prawo zatrudnienia? Ochrona praw i interesów zbiorowych osób wykonujących pracę zarobkową poza stosunkiem pracy”, na której prezentowano cząstkowe wyniki badań.

• Pani dr Aneta Tyc i kierownik projektu w ramach promocji grantu zorganizowali odrębny panel na prestiżowej międzynarodowej konferencji ICON•S Mundo, Conference of the International Society of Public Law: The Future of Public Law, która odbyła się w dniach 6–9 lipca 2021 r. W panelu zatytułowanym "Legal aspects of self-employment", któremu przewodniczył mgr Robert Siciński (WPiA UŁ) swoje referaty wygłosili: dr Aneta Tyc (z-ca kierownika Centrum) - Collective labour rights of self-employed persons: a comparative approach; dr Marcin Krajewski (sekretarz Centrum) - Social insurance for the self-employed in Poland - selected issues; mgr Mateusz Barwaśny (koordynator Centrum) - Legal protection against discrimination and unequal treatment of self-employed in Poland. Rolę dyskutanta pełnił prof. UŁ dr hab. Tomasz Duraj.

Title: Legal aspects of self-employment

Panel Description

The aim of this panel is to present research conducted within an international project entitled “In Search of the Self-Employment Model in Poland. A Comparative Analysis” directed by Professor Tomasz Duraj and financed by the National Science Center in Poland (the project's registration number is: 2018/29/B/HS5/02534). The main goal of the research project is a comprehensive legal analysis of self-employment institutions, not only from the perspective of Polish legal regulations and case law, but also in terms of solutions in force in international and in the EU law, as well as in selected European countries. The results of the research will be used to develop an authorial legal model of self-employment in Poland, which will redefine the special legal status of self-employed persons.

mgr Mateusz Barwaśny (Koordynator ds. Centrum) - Legal protection against discrimination and unequal treatment of self-employed in Poland

The right to non-discrimination and equal treatment is currently the foundation for the functioning of a democratic state ruled by law. It should be noted that the provisions of international and EU law as well as the provisions of the Polish constitution guarantee them to every person, regardless of any features and basis for performing paid work. Despite this, until the end of 2010 in Poland, only persons employed under an employment relationship were protected in this respect. This changed with the adoption on December 3, 2010 of the Act on the Implementation of Certain European Union Laws on Equal Treatment, which introduced certain protective guarantees for people who work on other legal bases, including self-employed persons. The main purpose of the speech will be to analyze the current provisions on the protection of the self-employed against discrimination and unequal treatment and to formulate de lege ferenda conclusions.

dr Marcin Krajewski (sekretarz Centrum) - Social insurance for the self-employed in Poland - selected issues

The subject of the paper is the issue of rules of being subject to a Polish social insurance by persons conducting non-agricultural business activities. Under the Act of 13 October 1998 on Social Insurance System these law regulations have undergone a significant transformation over the last twenty years. Until 2018, the law regulations were widely criticized, mainly due to the amounts of social insurance contributions, and also due to the low flexibility of social insurance regulations. The Act of 6 March 2018 on the Entrepreneurs Law introduced a number of solutions that made this non-agricultural activity a flexible title of Polish social insurance. The paper also contains an analysis of social insurance eligibility criteria and rules of the overlapping titles for insurance coverage. The paper concludes with possible implications of the current model for the self‑employed insurance in Poland.

dr Aneta Tyc (z-ca kierownika Centrum) - Collective labour rights of self-employed persons: a comparative approach

The aim of this paper is to analyse collective labour rights of self-employed persons under the Spanish Statute of Self-Employed Workers. It shows that among all self-employed workers, only economically dependent self-employed workers are granted the right to bargain collectively. However, in practice, collective bargaining is stymied mainly because it takes place only at the enterprise level, and because the number of economically dependent self-employed workers is minimal. Thus, collective labour rights under the Statute could be better protected. On the other hand, in Poland, the lack of any criteria that would enable a diversification of the scope of collective rights granted to self-employed persons is subject to criticism. It appears that in some areas the legislator shall differentiate the scope of protection. The criterion of economic dependence, which exists in Spanish law, could be successfully used for this purpose.

• Organizacja w ramach Centrum Nietypowych Stosunków Zatrudnienia w Łodzi IV Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej z cyklu: Nietypowe stosunki zatrudnienia, nt. W poszukiwaniu prawnego modelu ochrony pracy na własny rachunek w Polsce. Konferencja miała charakter dwudniowy (8-9 grudnia 2021 r.). Celem wydarzenia była promocja cząstkowych wyników badań prowadzonych w ramach grantu NCN. Na konferencję zarejestrowało się 228 osób. W wydarzeniu wzięło udział 55 prelegentów, zarówno w sesjach plenarnych, jak i w sesji posterowej.  W drugim dniu konferencji odbył się odrębny panel dla doktorantów i studentów. Nowością była sesja posterowa, w trakcie której uczestnicy konferencji mogli odbyć wirtualną podróż po pokojach, gdzie prezentowano plakaty naukowe.  Była to największa w tym roku ogólnopolska konferencja naukowa z prawa pracy.  Na konferencji gościliśmy wielu znamienitych gości. Poza gronem wyśmienitych Prelegentów swoją obecnością zaszczycili nasin.: Pani Profesor Gertruda Uścińska (Prezes ZUS), Minister Katarzyna Łażewska-Hrycko (Główny Inspektor Pracy). Doskonałym zwieńczeniem wydarzenia będzie publikacja pokonferencyjna nt. W poszukiwaniu prawnego modelu ochrony pracy na własny rachunek w Polsce, która ukaże się w otwartym dostępie czasopiśmie Folia Iuridica w 2022 r.

• Link do Folii Iuridica nr 101:

  https://czasopisma.uni.lodz.pl/Iuridica/issue/view/1253

• W dniu 11 maja odbyło się spotkanie członków zespołu badawczego z prof. JAIME CABEZA PEREIRO Z UNIWERSYTETU W VIGO, który wygłosił dwa wykłady w języku angielskim:

1. Granice między pracą podporządkowaną a samozatrudnieniem z uwzględnieniem orzecznictwa TSUE (Boundaries between subordinate work and self-employment taking into account the case law of the CJEU)
2. Samozatrudnienie - uprawnienia zbiorowe i prawo konkurencji (Self-employment - collective rights and competition law). Spotkanie prowadzili prof. Tomasz Duraj (WPiA UŁ) oraz dr Aneta Tyc (WPiA UŁ).

Link do wydarzenia na FB: https://www.facebook.com/events/255668160060237?ref=newsfeed

• Organizacja w ramach Centrum Nietypowych Stosunków Zatrudnienia w Łodzi IV Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej z cyklu: Nietypowe stosunki zatrudnienia, nt. W poszukiwaniu prawnego modelu ochrony pracy na własny rachunek w Polsce. Konferencja miała charakter dwudniowy. Celem wydarzenia była promocja cząstkowych wyników badań prowadzonych w ramach grantu NCN.

• Organizacja w ramach Centrum Nietypowych Stosunków Zatrudnienia w Łodzi V Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej z cyklu: Nietypowe stosunki zatrudnienia, nt. „Stosowanie nietypowych form zatrudnienia z naruszeniem prawa pracy i prawa ubezpieczeń społecznych – diagnoza oraz perspektywy na przyszłość” (1-2 grudnia 2022 r.). 

Popularyzacja projektu:

Cząstkowe wyniki badań były prezentowane przez prof. Tomasza Duraja (kierownika projektu) na Studiach Podyplomowych:

• Z Zakresu Zarządzania Zasobami Ludzkimi z Elementami Prawa Pracy na WPiA UŁ (2019, 2020, 2021)
• Kadry i płace na Uczelni Łazarskiego w Warszawie (2019, 2020, 2021)
• Kadry i Płace w WSAP w Kielcach (2019)
• Kadry i Płace w WSZOP w Katowicach (2019, 2020, 2021).

Ponadto cząstkowe wyniki badań były prezentowane przez prof. Tomasza Duraja (kierownika projektu) w ramach:

• Studenckiego Forum Naukowego Nietypowych Stosunków Zatrudnienia (2021)
• Seminarium naukowego zorganizowanego przez Koło Naukowe Uniwersytetu Śląskiego Opus Per Laborem (15 kwietnia 2021). Referat: Zakres i kryteria ochrony osób pracujących na własny rachunek: koncepcja regulacji prawnej

• W dniu 11 maja odbyło się spotkanie członków zespołu badawczego z prof. JAIME CABEZA PEREIRO Z UNIWERSYTETU W VIGO, który wygłosił dwa wykłady w języku angielskim:

1. Granice między pracą podporządkowaną a samozatrudnieniem z uwzględnieniem orzecznictwa TSUE (Boundaries between subordinate work and self-employment taking into account the case law of the CJEU)
2. Samozatrudnienie - uprawnienia zbiorowe i prawo konkurencji (Self-employment - collective rights and competition law). Spotkanie prowadzili prof. Tomasz Duraj (WPiA UŁ) oraz dr Aneta Tyc (WPiA UŁ).

Link do wydarzenia na FB: https://www.facebook.com/events/255668160060237?ref=newsfeed

• Organizacja w ramach Centrum Nietypowych Stosunków Zatrudnienia w Łodzi V Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej z cyklu: Nietypowe stosunki zatrudnienia, nt. „Stosowanie nietypowych form zatrudnienia z naruszeniem prawa pracy i prawa ubezpieczeń społecznych – diagnoza oraz perspektywy na przyszłość” (1-2 grudnia 2022 r.). Celem wydarzenia była m.in. promocja cząstkowych wyników badań prowadzonych w ramach grantu NCN. Podczas dwóch dni obrad wystąpiło 40 Prelegentów reprezentujących nie tylko środowisko nauki prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, ale także praktyków na co dzień zajmujących się stosowaniem prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. W konferencji wzięło udział ponad 300 osób, a wśród nich wielu wybitnych przedstawicieli doktryny prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, a także liczna reprezentacja Państwowej Inspekcji Pracy oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Patronat honorowy nad konferencją objęli: prof. dr hab. Elżbieta Żądzińska, Rektor Uniwersytetu Łódzkiego; prof. dr hab. Gertruda Uścińska, Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ZUS; Pani Katarzyna Łażewska-Hrycko, Główny Inspektor Pracy; Konfederacja LEWIATAN; Konfederacja Związków Zawodowych OPZZ. Doskonałym zwieńczeniem wydarzenia będzie publikacja pokonferencyjna, która ukaże się w 2023 r.

• Link do strony konferencji:
• https://lnkd.in/dphv3WGV

• 8-9 grudnia 2021 r., Łódź, Organizacja w ramach Centrum Nietypowych Stosunków Zatrudnienia w Łodzi IV Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej z cyklu: Nietypowe stosunki zatrudnienia, nt. W poszukiwaniu prawnego modelu ochrony pracy na własny rachunek w Polsce. Konferencja miała charakter dwudniowy. Celem wydarzenia była promocja cząstkowych wyników badań prowadzonych w ramach grantu NCN.

• 22 kwietnia 2022, Katowice, Konferencja Naukowa nt. „Ewolucja zatrudnienia na tle przemian technologicznych” zorganizowana przez Koło Naukowe Prawa Pracy „Opus per Laborem" UŚ wraz z Zespołem Badawczym Prawa Pracy i Polityki Społecznej WPiA UŚ. Prof. Tomasz Duraj wygłosił referat nt. Projekt dyrektywy unijnej w sprawie poprawy warunków pracy za pośrednictwem platformy internetowej – implikacje dla Polski.

• Link do wydarzenia na FB

https://www.facebook.com/events/283236710494216/?ref=newsfeed

• 22 czerwca 2022, Łódź, Seminarium poświęcone wyzwaniom dotyczącym ochrony pracowników platformowych z perspektywy pracodawców i związków zawodowych. Organizatorzy: Centrum Nietypowych Stosunków Zatrudnienia WPiA, Studenckie Forum Nietypowych Stosunków Zatrudnienia WPiA

• Link do wydarzenia na FB:

https://lnkd.in/e2vdd6EY

• 17-18 listopada 2022, Gdańsk, Ogólnopolska Konferencja Naukowa zorganizowana przez Katedrę Prawa Pracy Uniwersytetu Gdańskiego nt. „Pracodawca globalny – wyzwania dla przedsiębiorstw międzynarodowych w XXI wieku”. Prof. Tomasz Duraj wygłosił referat nt. „Platforma internetowa jako pracodawca globalny w gig economy - czas ucywilizować tę formę zatrudnienia?”

• 1-2 grudnia 2022 r., Łódź, Organizacja w ramach Centrum Nietypowych Stosunków Zatrudnienia w Łodzi V Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej z cyklu: Nietypowe stosunki zatrudnienia, nt. „Stosowanie nietypowych form zatrudnienia z naruszeniem prawa pracy i prawa ubezpieczeń społecznych – diagnoza oraz perspektywy na przyszłość”. Konferencja miała charakter dwudniowy. Celem wydarzenia była m.in. promocja cząstkowych wyników badań prowadzonych w ramach grantu NCN.
• Link do strony konferencji:

https://lnkd.in/dphv3WGV

• 21 marca 2023, Szczecin, III Ogólnopolska Konferencja Naukowa Prawa Pracy nt. „Implementacja przepisów prawa unijnego w prawie pracy” zorganizowana przez Europejskie Stowarzyszenie Studentów Prawa ELSA Szczecin. Prof. Tomasz Duraj wygłosił referat nt. "Problem implementacji dyrektywy unijnej w sprawie poprawy warunków pracy za pośrednictwem platform internetowych - implikacje dla Polski"

​​​​​​​

• 29 marca 2023, Łódź, Forum Dyskusyjne nt. "Przeciwdziałanie stosowaniu umów cywilnoprawnych do zatrudnienia pracowniczego – diagnoza i perspektywy na przyszłość". Organizatorzy: Centrum Nietypowych Stosunków Zatrudnienia WPiA, Studenckie Forum Nietypowych Stosunków Zatrudnienia WPiA, Okręgowy Inspektorat Pracy w Łodzi.
• Link do wydarzenia na FB:

https://www.facebook.com/events/6732635746763774/?ref=newsfeed

Vol. 95 (2021): Collective Labour Law or Collective Employment Law? Protection of the rights and collective interests of persons engaged in gainful employment outside the employment relationship. Second National Scientific Conference on ”Atypical Employment Relations”

W prezentowanej publikacji znajdują się trzy artykuły naukowe w języku angielskim przygotowane w ramach projektu finansowanego ze środków NCN nt. W poszukiwaniu prawnego modelu samozatrudnienia w Polsce. Analiza prawnoporównawcza / This publication includes three articles in English prepared as part of a research project financed by the National Science Center - In Search of the Self-Employment Model in Poland. A Comparative Analysis.

1. Prof. Tomasz Duraj, Collective Rights of Persons Engaged in Gainful Employment Outside the Employment Relationship – en Outline of the Issue

2. Prof. Tomasz Duraj, Powers of Trade Union Activists Engaged in Self-Employment – Assessment of Polish Legislation

3. Dr Aneta Tyc, Collective Labour Rights of Self-Employed Persons on the Example of Spain: is There any Lesson for Poland?

Publikacja znajduje się w otwartym dostępie na stronie interentowej: Link do publikacji / The publication is in open access on the website Link to the publication

LINK DO SPRAWOZDANIA Z KONFERENCJI "W POSZUKIWANIU PRAWNEGO MODELU OCHRONY PRACY NA WŁASNY RACHUNEK W POLSCE"

LINK DO NAGRANIA Z PIERWSZEGO I DRUGIEGO DNIA OBRAD (8 - 9 GRUDNIA 2021 R.) IV OGÓLNOPOLSKIEJ KONFERENCJI NAUKOWEJ Z CYKLU NIETYPOWE STOSUNKI ZATRUDNIENIA NT. W POSZUKIWANIU PRAWNEGO MODELU OCHRONY PRACY NA WŁASNY RACHUNEK W POLSCE.

Link do nagrania I dzień konferencji
LINK do YT

Link do nagrania II dzień konferencji

LINK do YT

Link do programu konferencji:

Link do programu konferencji